Αριθμός αντικειμένου
Ακρ. 868
Δημιουργός
Εργαστήριο του Φειδία
Είδος
Αρχιτεκτονικό γλυπτό
Εποχή
Κλασική εποχή
Χρονολόγηση
442-438 π.Χ.
Διαστάσεις
Ύψος: 1,02 μ.
Μήκος: 1,22 μ.
Υλικό
Μάρμαρο Πεντέλης
Θέση
Αίθουσα Παρθενώνα
Στον λίθο XVIΙ τρεις ιππείς καλπάζουν ζωηρά προς τα δεξιά. Και οι τρεις φορούν κοντό χιτώνα και από πάνω χλαμύδα και στα πόδια εμβάδες. Το άλογο του τελευταίου αναβάτη στα αριστερά, όπως και η άκρη της χλαμύδας του, συνεχίζονται στον επόμενο λίθο XVI (Ακρ. 867). Μέρος του αλόγου του προπορευόμενου ιππέα εικονίζεται στον προηγούμενο λίθο ΧVIIΙ (Ακρ. 869). Τα εξαρτήματα της ιπποσκευής ήταν πρόσθετα, κατασκευασμένα από χαλκό.
Η ζωφόρος της νότιας πλευράς του Παρθενώνα εικονίζει τμήμα της πομπής που σχημάτιζε ο αθηναϊκός λαός στη γιορτή των Παναθηναίων, προς τιμή της πολιούχου θεάς Αθηνάς. Προορισμός της πομπής ήταν ο ναός της Αθηνάς Πολιάδας στην Ακρόπολη και σκοπός της η μεταφορά του παναθηναϊκού πέπλου για το πανάρχαιο ξόανο της θεάς καθώς και η τέλεση μεγάλης θυσίας ζώων στον Μεγάλο Βωμό έξω από τον ναό.
Στη νότια ζωφόρο η πομπή κινείται στην οδό των Παναθηναίων. Προπορεύονται νέοι που οδηγούν στη θυσία νεαρές αγελάδες και ακολουθούν άλλοι, που κουβαλούν προσφορές. Πίσω τους έρχονται μουσικοί με κιθάρες, αξιωματούχοι με κλαδιά ελιάς στα χέρια, έντεκα άρματα που συμμετέχουν σε ιππικό αγώνισμα και τέλος εξήντα ιππείς χωρισμένοι σε δέκα ομάδες.
Η νότια ζωφόρος σώζεται αποσπασματικά μετά την ανατίναξη του Παρθενώνα από τους Βενετούς του στρατηγού Francesco Morosini το 1687, που έπληξε κυρίως το μέσον των μακρών πλευρών του ναού. Πολύτιμη πηγή για την κατανόηση ορισμένων τμημάτων (λίθοι XX – XXXVIII) αποτελούν τα σχέδια που αποδίδονται στον ζωγράφο Jacques Carrey, ο οποίος επισκέφτηκε την Ακρόπολη το 1674, δεκατρία μόλις χρόνια πριν από τον βομβαρδισμό του Morosini. Τρεις λίθοι (XXII, XXX και XXXVIII) είχαν ήδη χαθεί, καθώς αποσπάστηκαν κατά τις εργασίες μετασκευής του Παρθενώνα σε χριστιανική εκκλησία, για να ανοιχτούν στη θέση τους παράθυρα.
Το αρχικό μήκος της νότιας ζωφόρου ήταν 58,70 μέτρα και αποτελούνταν από 47 λίθους. Σήμερα οι λίθοι που διασώθηκαν είναι μοιρασμένοι ανάμεσα στο Μουσείο της Ακρόπολης και στο Βρετανικό Μουσείο του Λονδίνου, στο οποίο κατέληξαν μετά την αφαίρεσή τους από τον Thomas Bruce, λόρδο του Elgin, το 1801-1804, όταν η Ελλάδα βρισκόταν υπό οθωμανική κατοχή. Προκειμένου να καταστεί δυνατή η μεταφορά, τα συνεργεία του λόρδου του Elgin απέσπασαν με πριόνι ή λοστούς μόνο την εξωτερική όψη με τις ανάγλυφες παραστάσεις. Στο Μουσείο Ακρόπολης έχουν τοποθετηθεί τα γύψινα αντίγραφά τους, με προσαρμοσμένα κάποια θραύσματα που, καθώς είχαν πέσει από το μνημείο, διέφυγαν της αρπαγής.
Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιώσουμε την εμπειρία σας στον ιστότοπό μας
Η χρήση των δεδομένων σας περιγράφεται στις ρυθμίσεις απορρήτου